Moeder van Monique Verhoeckx met platenspeler

Museum Sophiahof, Den Haag

2 oktober 2022 - 7 januari 2023

In BIAK Stories staat een liefdesverhaal centraal dat zich afspeelt tegen de achtergrond van de oplopende spanningen in Nieuw-Guinea. De tentoonstelling is te zien van 2 oktober t/m 7 januari in Museum Sophiahof.

Kunstenaar en filmmaker Monique Verhoeckx liet zich inspireren door de geheime liefde van haar ouders. In een filmische installatie opgebouwd uit bamboe en boombast combineert zij haar vaders kleurendia’s over het leven op Biak, liefdesbrieven en uniek historisch filmmateriaal met een sound design van componist Albert van Veenendaal. Ingebrachte objecten uit de voormalige kolonie completeren de multimediale presentatie.

BIAK Stories neemt het publiek mee naar Biak, een eiland in voormalig Nederlands Nieuw-Guinea. Het is de tweede helft van de jaren vijftig. Er zijn spanningen tussen Nederland en de nieuwe Republik Indonesia.
In analogie met twee naties die vechten om het land van de Papoea's speelt zich een gecompliceerde liefdesgeschiedenis af. Een marineman en een getrouwde vrouw, de Indische Nederlanders Piet en Etta, ontmoeten elkaar na vele omzwervingen op dit eiland in de Grote Oceaan. Na de internering tijdens de Japanse bezetting, de daaropvolgende burgeroorlog (Bersiap), het evacuatiekamp in Singapore en de repatriëring, komen zij - afzonderlijk van elkaar - vanuit Amsterdam op Biak terecht.

Getekend door oorlog en diaspora, bloeit er een geheime romance op tussen deze twee jonge getraumatiseerde mensen. Liefdesgevoelens vermengen zich met recente oorlogsherinneringen. Een schijnbaar onbezorgd sociaal leven - zwempartijen op de bountystrandjes van de Geelvinkbaai, danswedstrijden en filmvoorstellingen in de openlucht - staat in schril contrast met de hernieuwde militaire dreiging en het dagelijks leven van de Papoea bevolking. In het krachtenveld van de dekolonisatie en in de opmaat naar de overdracht ontvouwt zich op meerdere fronten een verborgen paradijsvogeldans. Is een 'happy end' nog mogelijk? De geliefden moeten weer vertrekken uit de tropen. In 1962 volgt de laatste grote uittocht van militairen en burgers via de luchtbrug Biak - Amsterdam en zijn de Papoea's overgeleverd aan een nieuwe grootmacht.

Programmering
Indische Salon in Breda in samenwerking met Stichting Arjati
Zondag 30 oktober

Het programma in het auditorium van Stedelijk Museum Breda start met een korte lezing over de geschiedenis van Nederlands Nieuw-Guinea tot 1962. Vervolgens gaat Nico Jouwe een lezing geven over de gevolgen van het einde van Nederlands Nieuw-Guinea voor de originele bewoners (de Papoea’s), de Nederlandse, de Indische en de Molukse gemeenschap. Hoe hebben ze de periode na 1 oktober 1962 beleefd totdat Indonesië op 1 mei 1963 de macht overnam? Diegenen die niet in West-Papoea wilden blijven waren gedwongen om naar Nederland te gaan. Wat gebeurde er met de rest die wel in Papoea bleef?

Moderator: Basile Lemaire
Lezingen: historicus Bert Oudenhoven, Nico Jouwe
Panelgesprek: Bert Oudenhoven, Nico Jouwe, Monique Verhoeckx en Charlene Vodegel.
Muzikaal intermezzo: Sonny en Demi
Organisatoren: Stichting Arjati en Indisch Herinneringscentrum

Meer info en tickets

Organisatie
Het multimedia project BIAK Stories is een initiatief van Eddy Appels, directeur Stichting Audio Visuele Antropologie Nederland / Cineblend, en beeldend kunstenaar en filmmaker Monique Verhoeckx. Het Indisch Herinneringscentrum is samenwerkingspartner.

Foto's van de opening Museum Sophiahof